Lipodema czyli obrzęk tłuszczowy to choroba wrodzona, która objawia się nadmiernym gromadzeniem się tkanki tłuszczowej na kończynach. Głównie obejmuje kończyny dolne, ale w 30% pacjentów dotkniętych tą chorobą również kończyny górne. Charakterystyczne jest to, że nie obejmuje stóp i rąk. Dodatkowym objawem jest zwiększona wrażliwość na dotyk, skłonność do siniaków i wybroczyn, a w zaawansowanych przypadkach ból kończyn.
Mimo wrodzonego charakteru choroby nie dotyczy ona dzieci, pierwsze objawy pojawiają się w okresie dojrzewania. Dotyczy tylko kobiet. Szybszy rozwój jest związany z ciążami, a pełna manifestacja następuje w okresie okołomenopauzalnym, co może świadczyć o wpływie hormonów na jej rozwój. Dodatkowo obrzęk tłuszczowy często występuje rodzinnie, więc można przypuszczać że choroba ma podłoże genetyczne.
Lipodema została pierwszy raz opisana dopiero w 1940 r., ale badania ostatnich lat pokazały, że występuje nawet u kilkunastu procent populacji kobiet.
Choroba lipodemia ma charakter postępujący i możemy rozróżnić 3 etapy jej rozwoju.
Wraz z rozwojem choroby, w skutek pojawiającej się niewydolności mikrokrążenia do obrzęku tłuszczowego dokłada się obrzęk limfatyczny co jeszcze zwiększa deformację kończyn.
Leczenie zachowawcze polegające na masażach limfatycznych i kompresjoterapii czyli noszeniu specjalnych wyrobów uciskowych chociaż zmniejsza dolegliwości to jest to mało efektywne i w żadnym stopniu nie zatrzymuje rozwoju choroby.
Lipodema występuje oczywiście często u kobiet z nadwagą, ale w równym stopniu dotyczy kobiet szczupłych, które na skutek tego są niezadowolone z wyglądu swoich nóg. Kobiety takie mają charakterystyczny wygląd – szczupła twarz, tułów i talia oraz szczupłe stopy, a nieproporcjonalnie grube uda lub uda i łydki. Dieta i ćwiczenia nie przynoszą efektu odchudzenia nóg, co powoduje frustrację u pacjentek.
Kilkanaście lat temu niemieccy lekarze zmienili podejście do leczenia obrzęku tłuszczowego. Doszli do wniosku, że leczenie zachowawcze, czyli ucisk i masaże może zlikwidować tylko komponenty dodatkowych zaburzeń limfatycznych ale nie zwalcza przyczyny, czyli nie zmniejsza ilości stale rozrastającej się tkanki tłuszczowej. Dlatego zaczęto leczyć obrzęki tłuszczowe operacyjnie za pomocą odsysania tkanki tłuszczowej czyli liposukcji. W przypadku lipodema liposukcja nie jest zabiegiem ze wskazań kosmetycznych, ale leczeniem choroby które ma za zadanie poprawić komfort życia pacjentów i zapobiegania
inwalidztwa w przyszłości.
Przyczyna choroby ma najprawdopodobniej podłoże genetyczne i jest związana z mutacją genów, także nawet liposukcja nie zwalcza przyczyny, ale cofa schorzenie do stanu sprzed wielu lat poprawiając jakość życia. Dlatego też zabieg odsysania może wymagać powtórzenia za kilka, kilkanaście lat.
W zależności od zaawansowania nieraz wymagane jest odessanie nawet kilkunastu litrów tłuszczu z kończyn. W takich przypadkach zabieg przeprowadza się w kilku etapach, aby zminimalizować ryzyko powikłań. Najczęściej zabieg przeprowadzony jest w procedurze jednodniowej, w znieczuleniu miejscowym połączonym z sedacją i analgezją dożylną.
Najbardziej delikatna czyli powodująca najmniejszą traumatyzację tkanek są liposukcje przeprowadzane metodami Vaser – liposukcja wspomagana ultradźwiękami i Body-Jet – liposukcja
wspomagana strumieniem wody.
Obecnie uważa się, że liposukcja nie jest alternatywą dla leczenia zachowawczego, ale leczeniem z wyboru dla obrzęków tłuszczowych czyli lipodema.
dr Thomas Drazba i Michał Kłos -ŚUM
W swojej pracy kierujemy się przede wszystkim dobrem Pacjentów i chęcią poprawy Ich jakości życia.